Posted by Huyết áp cao, hay còn gọi là tăng huyết áp, là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ra các bệnh lý tim mạch nghiêm trọng như đột quỵ, suy tim và bệnh thận mạn tính. Tuy nhiên, nhiều người lại không biết cách ứng phó đúng cách khi huyết áp tăng cao bất ngờ hoặc không duy trì được lối sống phù hợp để kiểm soát căn bệnh này. Vậy khi bị huyết áp cao nên làm gì? Dưới đây là bài viết thurbertbaker.com hướng dẫn chi tiết giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe của mình.
Tại sao huyết áp cao lại nguy hiểm?
Tăng huyết áp khiến máu tác động lên thành mạch với áp lực lớn hơn bình thường, từ đó làm hư tổn lớp nội mạc mạch máu, tạo điều kiện cho mảng xơ vữa phát triển. Theo thời gian, điều này không chỉ gây tắc nghẽn mạch máu mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng của tim, thận, mắt và não.
Nếu không được kiểm soát tốt, tăng huyết áp có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như:
- Đột quỵ do vỡ mạch máu não.
- Nhồi máu cơ tim.
- Suy tim do tim phải làm việc quá sức.
- Tổn thương thận và mắt.
Nhận biết dấu hiệu của tăng huyết áp
Những triệu chứng thường gặp
Một trong những đặc điểm nguy hiểm nhất của tăng huyết áp là nó thường diễn ra âm thầm, không có triệu chứng rõ rệt trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên, khi huyết áp tăng cao đột ngột, người bệnh có thể gặp một số biểu hiện như:
- Đau đầu, đặc biệt ở vùng gáy
- Hoa mắt, chóng mặt
- Tim đập nhanh, khó thở
- Buồn nôn, chảy máu cam
- Ù tai, mất ngủ, tiểu ra máu
- Giảm thị lực hoặc nhìn mờ
Nếu xuất hiện các dấu hiệu này, bạn nên kiểm tra huyết áp và đi khám ngay để được chẩn đoán kịp thời.
Bệnh nhân huyết áp cao nên làm gì?
Kiểm tra huyết áp thường xuyên
Một trong những cách hiệu quả nhất để kiểm soát huyết áp là theo dõi thường xuyên. Máy đo huyết áp cá nhân là công cụ hữu ích để bạn tự kiểm tra tại nhà và phát hiện sớm bất thường. Điều này giúp bạn điều chỉnh lối sống, chế độ ăn uống hoặc dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
Hạn chế muối và thực phẩm mặn
Muối là yếu tố làm tăng giữ nước trong cơ thể, từ đó gây tăng áp lực máu. Giảm lượng muối nạp vào cơ thể sẽ giúp giảm áp lực lên tim và mạch máu. Một số lời khuyên để giảm muối hiệu quả:
- Tránh các món ăn đóng hộp, chế biến sẵn.
- Nên dùng các loại gia vị tự nhiên như hành, tỏi, tiêu thay thế muối.
- Đọc kỹ nhãn sản phẩm để biết hàm lượng natri trước khi sử dụng.
Muối là yếu tố làm tăng giữ nước trong cơ thể, từ đó gây tăng áp lực máu
Bổ sung thực phẩm giàu kali
Kali có tác dụng cân bằng lại tác động của natri trong cơ thể. Các loại thực phẩm giàu kali như chuối, khoai lang, đậu đen, rau chân vịt, bơ… rất tốt cho người tăng huyết áp. Tuy nhiên, với người bị bệnh thận, cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi tăng cường kali trong khẩu phần ăn.
Uống đủ nước mỗi ngày
Cơ thể mất nước sẽ làm máu đặc hơn, dẫn đến huyết áp tăng. Uống đủ nước giúp duy trì lưu lượng máu ổn định và giảm tải cho tim. Bạn nên uống ít nhất 1.5 – 2 lít nước mỗi ngày, nhất là trong thời tiết nắng nóng hoặc sau khi vận động nhiều.
Hạn chế rượu bia và bỏ thuốc lá
Rượu và thuốc lá là những tác nhân trực tiếp gây tăng huyết áp và tổn thương mạch máu. Người bị cao huyết áp nên tránh hoàn toàn thuốc lá và chỉ sử dụng rượu ở mức tối thiểu (không quá 1 ly/ngày đối với nữ và 2 ly/ngày đối với nam).
Tập thể dục thường xuyên
Tập thể dục là biện pháp tự nhiên và hiệu quả để ổn định huyết áp. Những hoạt động đơn giản như đi bộ nhanh, đạp xe, bơi lội hoặc tập yoga đều giúp giảm áp lực máu, tăng cường tuần hoàn và hỗ trợ tim mạch. Hãy dành ít nhất 30 phút mỗi ngày để vận động.
Thiền, hít thở sâu và giấc ngủ
Căng thẳng là yếu tố thúc đẩy huyết áp tăng cao do làm tăng hormone cortisol và adrenaline. Một số cách giúp bạn kiểm soát stress:
- Thiền định: Giúp làm dịu tâm trí, giảm lo âu.
- Hít thở sâu: Cải thiện oxy trong máu và làm giảm nhịp tim.
- Giấc ngủ chất lượng: Ngủ từ 7–8 giờ mỗi đêm giúp cơ thể phục hồi và ổn định huyết áp.
Một số biện pháp hỗ trợ khác
Uống trà thảo mộc
Các loại trà từ thiên nhiên như trà atiso, trà quế, trà hoa cúc có tác dụng làm dịu thần kinh và hỗ trợ giảm huyết áp. Bạn có thể dùng một tách trà ấm vào buổi sáng hoặc tối trước khi ngủ để giúp cơ thể thư giãn.
Giảm caffeine
Caffeine có thể gây co mạch tạm thời và làm tăng huyết áp. Nếu bạn có thói quen uống cà phê nhiều lần trong ngày, hãy cân nhắc giảm dần liều lượng hoặc thay thế bằng các loại thức uống không chứa caffeine.
Kiểm soát cân nặng để duy trì huyết áp ổn định
Thừa cân làm tăng gánh nặng lên hệ tim mạch, dẫn đến tăng huyết áp. Giảm chỉ số BMI về mức hợp lý thông qua chế độ ăn lành mạnh và tập luyện đều đặn sẽ giúp huyết áp ổn định hơn.
Hãy ưu tiên:
- Ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, thực phẩm nguyên cám.
- Giảm chất béo bão hòa, đường tinh luyện.
- Tránh thức ăn nhanh và các món chiên xào.
Khi huyết áp tăng đột ngột cần làm gì?
Trong những trường hợp huyết áp tăng đột ngột, người bệnh cần:
- Ngồi nghỉ tại chỗ, giữ bình tĩnh, không gắng sức.
- Đo huyết áp ngay nếu có thiết bị tại nhà.
- Dùng thuốc hạ áp theo chỉ dẫn của bác sĩ nếu đã được kê đơn trước đó.
- Không nên nằm ngửa hoặc uống nước lạnh, vì có thể làm tình trạng nặng hơn.
- Nếu huyết áp không hạ sau 30 phút hoặc có dấu hiệu nghiêm trọng (đau ngực, khó thở, méo miệng, liệt nửa người…), cần gọi cấp cứu ngay.
Kết luận
Huyết áp cao là một tình trạng sức khỏe phổ biến nhưng có thể kiểm soát được nếu bạn chủ động thay đổi lối sống, theo dõi sức khỏe và duy trì những thói quen tích cực mỗi ngày. Bài viết đã giúp bạn hiểu rõ “bị huyết áp cao nên làm gì” và các cách xử trí kịp thời khi tăng huyết áp xảy ra. Tuy nhiên, mọi thông tin trong bài chỉ mang tính chất tham khảo. Bạn nên đến cơ sở y tế để được tư vấn và theo dõi chuyên sâu từ bác sĩ.